Trách nhiệm của người bảo lãnh trong hợp đồng – đọc kỹ kẻo thiệt!

Trong cuộc sống, việc vay mượn hay ký kết các hợp đồng liên quan đến tài sản, tiền bạc ngày càng phổ biến. Đặc biệt, khi vay vốn ngân hàng hay ký hợp đồng thuê mua tài sản, rất nhiều người phải tìm đến sự giúp đỡ của người bảo lãnh. Nhưng bạn đã thực sự hiểu rõ trách nhiệm của người bảo lãnh trong hợp đồng là gì chưa?

Bài viết dưới đây, Văn Phòng Công Chứng Đại Việt sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về vai trò, trách nhiệm và những điều cần lưu ý khi đứng ra bảo lãnh cho người khác.

1. Người bảo lãnh là ai?

Theo quy định của pháp luật dân sự Việt Nam, người bảo lãnh là cá nhân hoặc tổ chức cam kết chịu trách nhiệm thay cho người vay hoặc bên chính trong hợp đồng khi bên đó không thực hiện đúng nghĩa vụ của mình. Nói cách khác, khi người vay không trả nợ hoặc không thực hiện hợp đồng, người bảo lãnh sẽ là người phải đảm bảo hoàn thành nghĩa vụ thay cho người đó.

Người bảo lãnh có thể là bạn bè, người thân, đồng nghiệp hoặc bất kỳ ai mà bên vay hoặc bên ký kết hợp đồng tin tưởng. Tuy nhiên, việc bảo lãnh không đơn giản chỉ là một lời hứa suông mà có giá trị pháp lý rất ràng buộc.

2. Trách nhiệm của người bảo lãnh trong hợp đồng là gì?

2.1. Trách nhiệm pháp lý rõ ràng và bắt buộc

Một khi đã ký hợp đồng bảo lãnh, người bảo lãnh chính thức trở thành bên thứ ba có nghĩa vụ pháp lý trong hợp đồng. Nếu bên chính không thực hiện đúng nghĩa vụ (chẳng hạn như không trả nợ hoặc vi phạm hợp đồng), người bảo lãnh phải chịu trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ đó.

Ví dụ: Trong hợp đồng vay vốn ngân hàng, nếu người vay không trả nợ đúng hạn, ngân hàng sẽ yêu cầu người bảo lãnh trả thay toàn bộ hoặc phần nợ còn lại. Người bảo lãnh có thể bị kiện ra tòa nếu cố tình không thực hiện nghĩa vụ này.

2.2. Phạm vi trách nhiệm phụ thuộc vào nội dung hợp đồng bảo lãnh

Trách nhiệm của người bảo lãnh sẽ được xác định dựa trên điều khoản cam kết trong hợp đồng bảo lãnh. Có thể người bảo lãnh chịu trách nhiệm toàn bộ số nợ hoặc một phần, hoặc chỉ chịu trách nhiệm khi bên vay không trả đúng hạn.

Điều quan trọng là hợp đồng bảo lãnh phải ghi rõ ràng phạm vi trách nhiệm để tránh tranh chấp về sau.

2.3. Trách nhiệm có thể kéo dài đến khi nghĩa vụ của bên chính được hoàn thành

Người bảo lãnh không thể dễ dàng chấm dứt trách nhiệm của mình nếu bên chính vẫn chưa thực hiện xong nghĩa vụ. Thường thì trách nhiệm của người bảo lãnh kéo dài cho đến khi bên chính hoàn tất hợp đồng hoặc đã hoàn trả hết nợ.

3. Khi nào người bảo lãnh phải thực hiện nghĩa vụ?

Thông thường, người bảo lãnh chỉ phải thực hiện nghĩa vụ khi bên chính không thực hiện đúng cam kết trong hợp đồng. Thời điểm này có thể là khi bên vay không trả nợ đúng hạn, hoặc khi bên chính vi phạm hợp đồng dẫn đến thiệt hại cho bên còn lại.

Đây là lý do vì sao người bảo lãnh cần cân nhắc kỹ trước khi đứng ra bảo lãnh, vì khi bên chính vi phạm hợp đồng, người bảo lãnh sẽ phải chịu thiệt hại lớn.

4. Rủi ro người bảo lãnh thường gặp

4.1. Mất tài sản

Nếu người vay không trả nợ, người bảo lãnh buộc phải trả thay và có thể phải dùng tài sản cá nhân để thanh toán khoản nợ đó. Điều này có thể dẫn đến mất tài sản hoặc phải thế chấp tài sản để đảm bảo nghĩa vụ.

4.2. Bị kiện tụng

Người bảo lãnh có thể bị bên cho vay hoặc bên có quyền lợi trong hợp đồng kiện ra tòa nếu cố tình không thực hiện nghĩa vụ. Vụ kiện có thể kéo dài, ảnh hưởng đến uy tín và tinh thần của người bảo lãnh.

4.3. Quan hệ cá nhân bị ảnh hưởng

Bảo lãnh thường xuất phát từ mối quan hệ thân thiết. Tuy nhiên, nếu bên được bảo lãnh không thực hiện đúng cam kết, điều này có thể gây mất lòng tin và rạn nứt mối quan hệ.

5. Lời khuyên dành cho người bảo lãnh

5.1. Đọc kỹ hợp đồng trước khi ký

Đây là điều quan trọng nhất. Bạn phải hiểu rõ tất cả các điều khoản liên quan đến trách nhiệm bảo lãnh, phạm vi nghĩa vụ, thời hạn bảo lãnh… Nếu cần, hãy nhờ luật sư hoặc người có chuyên môn tư vấn kỹ trước khi đặt bút ký.

5.2. Đánh giá khả năng trả nợ của bên được bảo lãnh

Trước khi bảo lãnh, bạn cần chắc chắn rằng người được bảo lãnh có khả năng hoàn thành nghĩa vụ trong hợp đồng. Nếu bạn không tin tưởng hoặc thấy có rủi ro, hãy cân nhắc lại việc bảo lãnh.

5.3. Giữ bản sao hợp đồng và giấy tờ liên quan

Bạn nên giữ lại tất cả giấy tờ liên quan đến hợp đồng bảo lãnh để tiện cho việc đối chiếu và bảo vệ quyền lợi khi cần.

5.4. Giám sát việc thực hiện hợp đồng của bên được bảo lãnh

Nếu được bảo lãnh cho một khoản vay hay hợp đồng quan trọng, bạn nên theo dõi sát sao tiến độ thực hiện của bên được bảo lãnh để tránh bị bất ngờ khi có vấn đề phát sinh.

Đừng vì sự giúp đỡ nhất thời mà “vội vàng” đứng ra bảo lãnh, nếu không sẽ phải gánh chịu những hậu quả không đáng có về mặt tài chính và pháp lý. Hãy đọc kỹ hợp đồng, tư vấn kỹ lưỡng và chỉ khi thực sự tin tưởng thì mới nên nhận làm người bảo lãnh.

Nếu bạn còn thắc mắc hoặc cần hỗ trợ tư vấn về hợp đồng bảo lãnh, hãy liên hệ với chúng tôi để được hỗ trợ nhanh chóng, chính xác và miễn phí.