Công chứng hợp đồng tặng cho tài sản – Khi nào bắt buộc?

Công chứng hợp đồng tặng cho tài sản là một thủ tục pháp lý quan trọng, giúp đảm bảo tính hợp pháp và bảo vệ quyền lợi của các bên trong giao dịch. Tuy nhiên, không phải tất cả các hợp đồng tặng cho tài sản đều bắt buộc phải công chứng. Vậy khi nào việc công chứng là yêu cầu bắt buộc? Bài viết này Văn Phòng Công Chứng Trần Hằng sẽ giải đáp cho bạn các tình huống cụ thể khi công chứng hợp đồng tặng cho tài sản là cần thiết và những lợi ích mà thủ tục này mang lại.

1. Tặng cho tài sản là gì?

Tặng cho tài sản là hành vi chuyển nhượng quyền sở hữu tài sản từ người tặng cho (bên tặng) sang người nhận (bên được tặng) mà không yêu cầu bồi hoàn. Đây là một giao dịch dân sự phổ biến trong đời sống hàng ngày, bao gồm cả việc tặng cho tài sản như nhà cửa, đất đai, tiền bạc hay các tài sản khác.

Hành vi tặng cho tài sản có thể diễn ra giữa các cá nhân, giữa cá nhân với tổ chức, hoặc giữa các tổ chức với nhau. Tuy nhiên, để đảm bảo tính hợp pháp và bảo vệ quyền lợi của các bên, việc thực hiện các thủ tục pháp lý chính xác là vô cùng cần thiết.

2. Công chứng hợp đồng tặng cho tài sản là gì?

Công chứng hợp đồng tặng cho tài sản là thủ tục pháp lý mà các bên liên quan trong giao dịch tặng cho tài sản yêu cầu tổ chức hành nghề công chứng xác nhận tính hợp pháp của hợp đồng tặng cho. Thực chất, công chứng là hành vi xác nhận việc giao kết hợp đồng của các bên là tự nguyện, đúng pháp luật và hợp lệ. Công chứng không thay đổi nội dung hợp đồng, nhưng tạo ra hiệu lực pháp lý vững chắc cho giao dịch đó.

Các tổ chức hành nghề công chứng, như các văn phòng công chứng hoặc phòng công chứng của Sở Tư pháp, sẽ có trách nhiệm kiểm tra, xác nhận các thông tin trong hợp đồng và chứng thực chữ ký của các bên tham gia hợp đồng.

3. Khi nào hợp đồng tặng cho tài sản bắt buộc phải công chứng?

Theo quy định của pháp luật, không phải mọi hợp đồng tặng cho tài sản đều phải công chứng. Tuy nhiên, có một số trường hợp mà việc công chứng là bắt buộc, cụ thể là:

3.1. Hợp đồng tặng cho tài sản là bất động sản (nhà, đất)

Đối với hợp đồng tặng cho tài sản là bất động sản, bao gồm nhà ở, đất đai, việc công chứng là bắt buộc. Điều này được quy định tại Điều 167, Luật Đất đai 2013 và Điều 122, Luật Nhà ở 2014. Các giao dịch liên quan đến bất động sản, bao gồm mua bán, chuyển nhượng, tặng cho, đều phải được công chứng để đảm bảo tính hợp pháp và dễ dàng thực hiện các thủ tục đăng ký quyền sở hữu tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Việc công chứng hợp đồng tặng cho bất động sản giúp bảo vệ quyền lợi của các bên, tránh những tranh chấp có thể phát sinh sau này. Đặc biệt, khi có công chứng, hợp đồng sẽ có hiệu lực pháp lý cao hơn và dễ dàng được cơ quan nhà nước công nhận trong các thủ tục liên quan.

3.2. Hợp đồng tặng cho tài sản là động sản có giá trị lớn

Đối với các tài sản động sản có giá trị lớn như ô tô, xe máy, hay các tài sản có giá trị tài chính đáng kể, việc công chứng cũng được khuyến khích và trong nhiều trường hợp là bắt buộc. Tuy nhiên, để xác định chính xác giá trị tài sản và các điều kiện công chứng, các bên có thể tham khảo quy định tại các văn bản pháp luật liên quan.

Mặc dù không phải tất cả các tài sản động sản đều phải công chứng, nhưng đối với các tài sản có giá trị lớn hoặc có tính chất phức tạp, công chứng sẽ giúp đảm bảo quyền lợi của các bên trong giao dịch. Đặc biệt khi tài sản có thể dễ dàng chuyển nhượng và có giá trị lớn, việc công chứng giúp ngăn chặn các trường hợp tranh chấp hoặc những vấn đề pháp lý phát sinh sau này.

3.3. Khi có yêu cầu của một trong các bên hoặc yêu cầu của cơ quan nhà nước

Trong một số trường hợp, cơ quan nhà nước có thể yêu cầu công chứng hợp đồng tặng cho tài sản để đảm bảo tính hợp pháp và đúng quy định. Các bên tham gia hợp đồng cũng có thể yêu cầu công chứng nếu họ muốn bảo vệ quyền lợi của mình một cách chắc chắn hơn. Ví dụ, khi tài sản tặng cho là quyền sử dụng đất, bên nhận tặng cho sẽ cần công chứng để tiến hành các thủ tục đăng ký quyền sở hữu tại cơ quan có thẩm quyền.

4. Lợi ích của việc công chứng hợp đồng tặng cho tài sản

Việc công chứng hợp đồng tặng cho tài sản mang lại nhiều lợi ích cho các bên tham gia, bao gồm:

4.1. Bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên

Khi hợp đồng được công chứng, các bên tham gia giao dịch sẽ được bảo vệ quyền lợi hợp pháp, đảm bảo rằng giao dịch đó là hợp pháp và được cơ quan có thẩm quyền công nhận. Việc này giúp hạn chế tranh chấp và rủi ro pháp lý trong tương lai.

4.2. Đảm bảo tính minh bạch của giao dịch

Công chứng giúp tạo ra một bản sao chính thức của hợp đồng, giúp các bên có thể chứng minh giao dịch đã được thực hiện. Điều này là rất quan trọng trong các trường hợp xảy ra tranh chấp hoặc yêu cầu bảo vệ quyền lợi hợp pháp.

4.3. Đảm bảo tính hợp pháp trong các thủ tục sau này

Đối với các tài sản như nhà, đất, xe cộ, việc công chứng hợp đồng tặng cho là điều kiện cần thiết để các bên thực hiện các thủ tục chuyển nhượng quyền sở hữu tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền, giúp giao dịch trở nên hợp pháp và dễ dàng.

5. Quy trình công chứng hợp đồng tặng cho tài sản

Quy trình công chứng hợp đồng tặng cho tài sản thường bao gồm các bước cơ bản sau:

– Chuẩn bị hồ sơ: Các bên chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ cần thiết liên quan đến tài sản tặng cho, như giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản, giấy tờ tùy thân của các bên tham gia hợp đồng.

– Làm thủ tục tại văn phòng công chứng: Các bên ký kết hợp đồng tại tổ chức hành nghề công chứng. Công chứng viên sẽ kiểm tra tính hợp pháp của hợp đồng và các giấy tờ kèm theo.

– Chứng thực hợp đồng: Sau khi kiểm tra, công chứng viên sẽ chứng thực hợp đồng, đóng dấu công chứng và cấp cho các bên bản sao công chứng.

Xem thêm:

Công chứng hợp đồng thế chấp ngân hàng – Những điều kiện bắt buộc

Thủ tục công chứng khai nhận di sản thừa kế – Cần chuẩn bị gì?

Công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế

Công chứng hợp đồng tặng cho tài sản là một thủ tục quan trọng giúp đảm bảo tính hợp pháp của giao dịch và bảo vệ quyền lợi của các bên. Mặc dù không phải tất cả các hợp đồng tặng cho tài sản đều bắt buộc công chứng, nhưng đối với các tài sản như bất động sản hoặc động sản có giá trị lớn, việc công chứng là cần thiết. Các bên tham gia giao dịch cần hiểu rõ các quy định pháp lý để thực hiện đúng thủ tục, từ đó tránh được các tranh chấp không đáng có.