Có được hủy bỏ văn bản từ chối nhận di sản đã công chứng không?

Khi thực hiện thủ tục thừa kế, người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản. Tuy nhiên, sau khi đã ký và công chứng văn bản từ chối nhận di sản, liệu người thừa kế có thể thay đổi quyết định và yêu cầu hủy bỏ văn bản này không? Đây là một câu hỏi mà nhiều người thắc mắc trong quá trình phân chia di sản thừa kế. Bài viết dưới đây sẽ giải đáp chi tiết vấn đề này theo quy định pháp luật Việt Nam, giúp bạn hiểu rõ hơn về quy trình hủy bỏ văn bản từ chối nhận di sản.

1. Từ chối nhận di sản thừa kế là gì?

Trước khi đi sâu vào việc hủy bỏ văn bản từ chối nhận di sản, cần hiểu rõ khái niệm về việc từ chối nhận di sản thừa kế.

Từ chối nhận di sản là quyền của người thừa kế theo quy định tại Điều 620 Bộ luật Dân sự 2015. Cụ thể, người thừa kế có quyền từ chối nhận một phần hoặc toàn bộ di sản mà người chết để lại, với điều kiện việc từ chối này phải thực hiện trước thời điểm phân chia di sản và không nhằm trốn tránh nghĩa vụ tài sản với người khác.

Để từ chối nhận di sản, người thừa kế cần đáp ứng các điều kiện sau:

• Việc từ chối phải được thực hiện bằng văn bản.
• Văn bản từ chối cần được công chứng hoặc chứng thực.
• Từ chối nhận di sản phải được thực hiện trước thời điểm di sản được phân chia.

2. Quy định về hủy văn bản từ chối nhận di sản

Sau khi đã thực hiện xong thủ tục từ chối nhận di sản, có thể xảy ra trường hợp người thừa kế muốn thay đổi quyết định và yêu cầu hủy bỏ thủ tục từ chối nhận di sản đã công chứng. Tuy nhiên, pháp luật Việt Nam có những quy định rất chặt chẽ về vấn đề này.

2.1. Có thể hủy bỏ văn bản từ chối nhận di sản không?

Theo Điều 620 Bộ luật Dân sự 2015, khi người thừa kế đã từ chối nhận di sản và đã thực hiện đúng các quy định về thủ tục công chứng, chứng thực thì việc hủy văn bản từ chối nhận di sản là không thể. Cụ thể, một khi văn bản từ chối đã có hiệu lực pháp lý, người thừa kế sẽ không còn quyền yêu cầu nhận lại di sản.

Quy định này nhằm đảm bảo tính minh bạch và tránh việc lợi dụng sự thay đổi ý chí trong quá trình phân chia di sản thừa kế, đảm bảo sự ổn định và công bằng trong quá trình xử lý tài sản.

2.2. Trường hợp ngoại lệ

Mặc dù quy định trên khá rõ ràng nhưng vẫn có một số trường hợp ngoại lệ mà người thừa kế có thể yêu cầu hủy văn bản từ chối nhận di sản. Đó là khi có bằng chứng cho thấy việc từ chối nhận di sản trước đó đã được thực hiện dưới áp lực, cưỡng ép hoặc do nhầm lẫn, gian lận. Trong những trường hợp này, người thừa kế có thể yêu cầu tòa án hủy bỏ văn bản này và yêu cầu được nhận lại phần di sản của mình.

Tham khảo thêm:

• Mẫu văn bản từ chối thừa kế mới nhất 2024 và hướng dẫn cách viết
• Thủ tục công chứng di sản thừa kế gồm những gì?
• Phí công chứng thừa kế đất đai hết bao nhiêu?

3. Thủ tục hủy bỏ văn bản từ chối nhận tài sản

Trong trường hợp có căn cứ hợp pháp để yêu cầu hủy bỏ văn bản từ chối nhận di sản, người thừa kế cần thực hiện các thủ tục pháp lý để đảm bảo quyền lợi của mình.

3.1. Chuẩn bị hồ sơ

Hồ sơ yêu cầu hủy bỏ thủ tục từ chối nhận di sản bao gồm:

• Đơn yêu cầu.
• Bản sao văn bản từ chối nhận di sản đã công chứng.
• Các tài liệu, chứng cứ chứng minh việc từ chối nhận di sản trước đó có sai sót hoặc do nhầm lẫn, cưỡng ép.
• Giấy tờ tùy thân của người thừa kế (CMND/CCCD, sổ hộ khẩu).

3.2. Nộp hồ sơ tại tòa án

Người thừa kế cần nộp hồ sơ yêu cầu hủy bỏ văn bản thủ tục từ chối nhận di sản tại tòa án nhân dân có thẩm quyền. Thẩm quyền giải quyết thuộc về tòa án nơi có di sản hoặc nơi cư trú của người thừa kế.

3.3. Thời gian và quá trình giải quyết

Tòa án sẽ thụ lý hồ sơ và tiến hành xét xử vụ việc theo quy trình tố tụng dân sự. Thời gian giải quyết tùy thuộc vào mức độ phức tạp của vụ việc và các chứng cứ do người thừa kế cung cấp. Trong trường hợp tòa án xác định việc từ chối nhận di sản trước đó là không hợp lệ, tòa án sẽ ra quyết định hủy bỏ văn bản và người thừa kế có thể tiếp tục tham gia vào quá trình phân chia di sản.

Tóm lại, theo quy định của pháp luật Việt Nam, việc hủy bỏ văn bản từ chối nhận di sản sau khi đã công chứng là không được phép, trừ khi có căn cứ chứng minh việc từ chối đã được thực hiện không hợp lệ (ví dụ: do bị cưỡng ép, nhầm lẫn). Người thừa kế cần cân nhắc kỹ trước khi thực hiện thủ tục từ chối nhận di sản để tránh những hệ lụy pháp lý phức tạp sau này.

Nếu bạn đang ở trong tình huống này, hãy tìm kiếm sự hỗ trợ từ luật sư hoặc chuyên gia pháp lý tại Văn phòng công chứng Trần Hằng để được tư vấn cụ thể hơn về quy trình và khả năng pháp lý của vụ việc.